Trafik Kazası Sonrası Maluliyet Tazminatı Nedir?

Trafik kazaları maddi ve manevi kayıplara yol açmaktadır. Trafik kazasından kaynaklı yaralanmalar kaza geçiren kişinin çalışma hayatını, maddi kazancını ve yaşam kalitesini etkilemektedir. Trafik kazası sonrasında kazazedenin yaşamış olduğu ekonomik kayıpların telafi edilmesi amacıyla maluliyet tazminatı ödenmektedir. Maluliyet tazminatının amacı kazazedenin yaşam kalitesindeki düşüş ve çalışma gücü kaybının telafisinin sağlanmasıdır.

Maluliyet tazminatı, trafik kazasında zarar gören kişiler tarafından talep edilebilmektedir. Maluliyet tazminatı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 38. Maddesi kapsamında ödenmektedir. İlgili madde gereğince trafik kazasında yaralanan ve iş gücü kaybına uğrayan kişilere, maluliyet oranında kalıcı veya geçici maluliyet tazminatı ödenmektedir.

Maluliyet tazminatı kazazedenin ekonomik kayıpları ve yaşam kalitesindeki düşüşün telafi edilmesini amaçlayan önemli bir haktır. Bu sebeple maluliyet tazminat hesaplanmasının doğru şekilde kazazedeye ödenmesi hak kaybına uğramaması için önem arz etmektedir. Hak kaybına uğramamak açısından süreci avukat aracılığı ile yürütmek ve gerekli belgelerin eksiksiz bir şekilde hazırlamak gerekmektedir.

Trafik Kazaları Sonucunda Tazminat Talep Etme

Trafik kazaları sonucunda yaşanılan maddi ve manevi kayıpların giderilmesi için kazazedelere tazminat talep etme hakkı tanınmıştır. Trafik kazaları sebebiyle maddi tazminat ve manevi tazminat olmak üzere iki tür tazminat hakkı bulunmaktadır.

Trafik kazasından kaynaklı yaşanan gelir kaybı, tedavi masrafları ve meydana gelen ekonomik zararlar ile araçta meydana gelen hasar, tamir masrafları ve aracın kullanılamadığı süre zarfındaki yaşanan kayıplar maddi tazminat olarak talep edilebilmektedir. Trafik kazasından dolayı kazazedenin yaşadığı acı, ızdırap ve psikolojik zararlar için ise manevi tazminat talep edilmektedir. Manevi tazminatın amacı kazazedenin yaşamış olduğu duygusal sıkıntıları telafi etmektir.

Trafik kazasından dolayı tazminat talep etmek için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. Tazminat talebinde bulunabilmek için kazanın tutanak ile belgelendirilmesi şartı aranmakta olup kazadaki kusur oranlarının belirlenmesin de temel dayanaktır. Kazadan kaynaklı olarak uğranılan maddi ve manevi zararların belgelendirilmesi gerekmekte olup tedavi giderlerinin fatura ile belgelendirilmesi, yaşanılan gelir kaybının ise maaş bordrosu veyahut başkaca gelir belgeleriyle kanıtlanması gerekmektedir.

Trafik Kazası Maluliyet Tazminatında Başvuru Evrakları

Trafik kazasından kaynaklı maluliyet tazminatında başvuru yapılması için gerekli olan evraklar kazanın niteliği ve durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Ancak genellikle başvuru evrakları şu şekildedir;

• Nüfus cüzdanı veya T.C. kimlik kartı fotokopisi.
• İkametgâh belgesi veya iletişim bilgileri.
• Trafik kazası tespit tutanağı (polis veya jandarma tarafından düzenlenmiş olmalıdır).
• Olay yeri fotoğrafları (varsa).
• Alkol raporu (kazaya karışan sürücüler için).
• Hastane raporları (acil servis raporu, epikriz, ameliyat raporları vb.).
• Sağlık kurulu raporu (maluliyet oranını belirten).
• Tedavi masraflarına dair faturalar ve reçeteler.
• İş gücü kaybını gösteren belgeler (varsa iş göremezlik raporu).
• Zorunlu trafik sigortası poliçesi.
• Sigorta şirketine yapılan başvuru dilekçesi
• Sigorta şirketinden gelen ödeme/ret yazıları.
• Gelir beyanı (maaş bordrosu, vergi levhası, SGK hizmet dökümü vb.).
• Avukat aracılığıyla başvuru yapılacak ise Vekaletname
• Kazaya bağlı olarak alınan adli tıp raporu, bilirkişi raporu

Bu evraklar ile kazada kusuru bulunan tarafın sigorta şirketine başvuru yapılması gerekmektedir. Sigortaya başvuru yapıldıktan sonra gerekli incelemeler sigorta şirketi tarafından yapılır ve 15 gün içinde ödeme yapması gerekmektedir. Ancak sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmaz veyahut eksik ödeme yapılır ise yasal yollara başvurulabilmektedir. Bu süreçte evrakların eksiksiz hazırlanması ve süreçle ilgili hak kaybının önüne geçilebilmesi için ofisimizde bulunan sigorta alanında uzman avukatlarımızdan yardım alabilirsiniz.

Trafik Kazası Sonucunda Maluliyet Raporu Alınması Zorunluluğu

Trafik kazası sonucunda kalıcı bir sakatlık, iş görememezlik ve maluliyet durumlarının belirlenmesi için maluliyet raporu alınması gerekmektedir. Maluliyet raporu, trafik kazası sebebiyle hak kazanılan maluliyet tazminatının talep edilebilmesi için önem arz etmektedir. Kazadan kaynaklı fiziksel veyahut zihinsel kalıcı bir hasar gelmesi durumunda maluliyet oranının belirlenebilmesi için sağlık kurulundan maluliyet raporu alınması zorunludur.

Tavsiye Yazı: Araç Değer Kaybı Nedir?

Bu rapor sayesinde kazazedenin çalışma kapasitesinde uğramış olduğu kayıp, kazanın gündelik yaşamını etkilediği boyut ve maluliyet oranının belirlenmesi için düzenlenmektedir. Trafik kazası sebebiyle tazminat talep etme hakkına sahip kazazede sigorta şirketine ve tahkime yapılacak olan başvurularında da bu raporu sunması gerekmekte olup bu rapor ile kazazedenin alacağı tazminat miktarı hesaplanacaktır. Belirtmek isteriz ki kazanın etkisinden dolayı geçici bir iş görememezlik süreci var ise bu durumda yalnızca iş görememezlik raporu alınması yeterli olacaktır. Ancak kalıcı sakatlık ve maluliyet şüphesinin bulunduğu durumlarda maluliyet raporu alınması gerekmektedir. Rapor alma sürecinde maluliyet raporunun en doğru şekilde alınabilmesi için bu sürecin avukat eşliğinde yürütülmesi faydalı olacaktır.

Trafik Kazası Sonucunda Maluliyet Hesaplanması

Trafik kazası sonucunda kazazede meydana gelen kaybın belirlenmesi ve buna göre tazminat miktarının hesaplanması için yapılmaktadır. Maluliyet oranı, Çalışma Gücü Kaybı Tespit Yönetmeliği ve Dünya Sağlık Örgütü kriterlerine göre hesaplanır. Maluliyet tazminatının hesaplanmasında belli kriterler önem arz etmektedir. Özellikle tazminat hesaplamasında kazazedenin yaşı önemlidir. Yaşı genç olan kazazede için hesaplanacak olan tazminat miktarı uzun bir çalışma hayatının olduğu ön görülerek daha yüksek miktarda olacaktır. Maluliyet hesaplaması yapılırken kazazedenin kaza öncesindeki geliri dikkate alınmaktadır. Kaldı ki düzenli bir geliri bulunmayan kazazedenin tazminat hesaplaması asgari ücret üzerinden esas alınarak hesaplanmaktadır. Aynı zamanda kazazedenin aktif çalışabileceği süre de dikkate alınarak kazadan sonra çalışamayacak hale gelen kazazedenin gelir kaybı hesaplanarak tazminat miktarı belirlenmektedir.

Maluliyet tazminat miktarı hesaplamalarında TRH2010 tablosu dikkate alınmaktadır. Hesaplamalarda uygulanacak olan iskonto oranı ise genellikle %1,8 olarak dikkate alınmakta olup gerekli görüldüğü durumlarda Hazine Müsteşarlığı tarafından güncellenebilmektedir. Maluliyet tazminatı miktarının hesaplandığı genel formül Tazminat = (Maluliyet Oranı) × (Yıllık Gelir) × (Aktif Çalışma Süresi) şeklindedir.

Trafik Kazası Maluliyet Tazminat Yargıtay Kararları

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi – Tarih 05.10.2017 – Esas: 2015/2423 Karar: 2017/8643)

Davacı vekili, 25/01/2009 tarihinde müvekkilinin kullandığı…plakalı araç ile davalı …’nın kullandığı ve diğer davalı adına kayıtlı … plakalı araçların çarpıştığını, kazada kusurun tamamının davalıya …’ya verildiğini, müvekkilinin iş gücü kaybına uğradığını, kolu ile birlikte bir kısım parmaklarını kullanamaz hale geldiğini, müvekkilinin daha önceden ayaklarından sakat olduğunu, sakat aracı kullanması nedeni ile kolundan ve elinden sakat kalması, ikinci bir maluliyetin etkisinin de daha fazla olduğunu, müvekkilinin … ve …’a bağlı köylerde sürekli olarak sünnet ve düğünlerde müzisyenlik yaptığını, elinden ve kolunda sakat kalması nedeni ile mesleğini icra edemediğini, mesleğini icra ederken de gerekenden daha fazla efor harcadığını, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydı ile şimdilik 2.000 TL maddi tazminat ile müvekkilinin kullandığı … plakalı araç pert olduğunu, sakat aracı olması nedeni ile … Gümrükler Baş Müdürlüğüne teslim edildiğini, piyasa değerinin … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/64 D. iş sayılı kararı ile tespit yapıldığını, 7500 TL araç bedeli ile aracın nakli ve çekilmesi içinde 880 TL masraf yapıldığını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 20.000 TL manevi, 10.380 TL maddi ile tespit masraflarının kaza tarihi olan 25/01/2009 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilden tahsilini talep,

Davalı … vekili, davanın reddini savunmuş, davalı … davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın Kısmen kabulü ile kısmen reddine, maddi tazminat istemi yönünden (24994 ,96 TL+ 7500 TL +740 TL) olmak üzere toplam 33.234,96 TL tazminatın davalılardan tahsiline, manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 8.500 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Maluliyet oranına ilişkin temyiz itirazlarının incelemesine gelince, dava, trafik kazası nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının maluliyet oranının belirlenmesi hususunda Adlı Tıp Uzmanı doktor bilirkişiden tüzük hükümlerine göre alınmış rapora göre davacının %8,6 oranında daimî maluliyetinin bulunduğu kabul edilerek aktüer hesabı yaptırılmıştır. Oysa, hükme esas alınan raporun kaza tarihi 25.01.2009 tarihinde yürürlükte olan “Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği” hükümlerine göre düzenlenmediğinden hükme dayanak yapılması mümkün bulunmamaktadır.

O halde mahkemece, en yakın üniversitenin Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan veya Adli Tıp Şube Müdürlüğü’nden “Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği” hükümlerine göre davacının daha önceki maluliyeti de nazara alınarak şimdiki maluliyetinin kazayla illiyet bağının varlığının tespitiyle daimi işgücü kaybının tespiti yönünden rapor alındıktan sonra bu maluliyet oranı üzerinden aktüer hesabı yaptırılıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.

Yargıtay tarafından verilen bu kararda; trafik kazası sonucu maluliyet tazminatı taleplerinde, maluliyet oranının doğru belirlenmesinin ve tazminat miktarının doğru hesaplanmasının önemini ortaya koyulmaktadır.